Wytyczne (CSRD) w skrócie

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2464 (CSRD) Dyrektywa w sprawie raportowania zrównoważonego rozwoju korporacyjnego z dnia 14 grudnia 2022 r. zmieniająca rozporządzenie (UE) nr 2022/2022. 537/2014, dyrektywa 2004/109/WE, dyrektywa 2006/43/WE i dyrektywa 2013/34/UE 

Niniejsza dyrektywa rozszerza obowiązek raportowania informacji dotyczących zrównoważonego rozwoju na szerszy zakres przedsiębiorstw, w tym:

● Wszystkie duże przedsiębiorstwa:

Punkt ten ma zastosowanie do wszystkich przedsiębiorstw spełniających definicję „dużego przedsiębiorstwa” zawartą w dyrektywie 2013/34/UE. Definicja ta uwzględnia takie czynniki, jak łączna kwota bilansowa, obrót netto oraz średnia liczba pracowników w ciągu roku obrachunkowego. Objęcie wszystkich dużych przedsiębiorstw obowiązkiem sprawozdawczym uzasadnione jest ich potencjalnym wpływem na aspekty zrównoważonego rozwoju, w tym poprzez ich łańcuch wartości.

● Wszystkie spółki (z wyjątkiem mikroprzedsiębiorstw), których papiery wartościowe są przedmiotem obrotu na rynku regulowanym w UE:

Do tej kategorii zaliczają się wszystkie spółki, których akcje lub inne papiery wartościowe są notowane na giełdzie w UE. Wyjątkiem są mikroprzedsiębiorstwa, które są zwolnione z tego obowiązku. Powodem włączenia tych przedsiębiorstw jest rosnące zapotrzebowanie inwestorów na informacje dotyczące zrównoważonego rozwoju. Informacje te pozwalają im lepiej ocenić ryzyko i wpływ inwestycji oraz spełnić własne wymogi dotyczące ujawniania informacji na temat zrównoważonego rozwoju.

● Instytucje kredytowe i firmy ubezpieczeniowe spełniające określone kryteria wielkości:

Do tej kategorii zaliczają się instytucje finansowe, które odgrywają kluczową rolę w przejściu do gospodarki zrównoważonej. Dyrektywa określa kryteria wielkości tych instytucji, aby zapewnić proporcjonalność obowiązku sprawozdawczego. Celem jest umożliwienie użytkownikom informacji oceny wpływu tych instytucji na społeczeństwo i środowisko, a także ryzyka, na jakie są one narażone w odniesieniu do aspektów zrównoważonego rozwoju.

● Spółki z krajów trzecich, których papiery wartościowe są przedmiotem obrotu na regulowanym rynku UE lub które osiągają znaczące obroty w UE:

Kategoria ta koncentruje się na spółkach mających siedzibę poza UE, ale prowadzących znaczącą działalność gospodarczą na terenie Unii. Obejmuje to spółki posiadające papiery wartościowe notowane na giełdzie w UE oraz spółki posiadające spółki zależne lub oddziały w UE, które osiągają określony obrót. Objęcie tych przedsiębiorstw obowiązkiem sprawozdawczym zapewnia równe warunki działania przedsiębiorstwom działającym na rynku wewnętrznym i promuje odpowiedzialność przedsiębiorstw z państw trzecich za ich wpływ na ludzi i środowisko w UE.

Powodami rozszerzenia obowiązku raportowania są:

1. Rosnące zapotrzebowanie na informacje dotyczące zrównoważonego rozwoju ze strony inwestorów, społeczeństwa obywatelskiego i innych zainteresowanych stron:

Ten rosnący popyt napędza zmiany w raportowaniu zrównoważonego rozwoju. Źródła podają kilka czynników przyczyniających się do tej tendencji:

• Inwestorzy są coraz bardziej świadomi wpływu finansowego czynników ESG na ich inwestycje. Zagrożenia związane ze zmianami klimatycznymi, utratą różnorodności biologicznej, degradacją środowiska i kwestiami społecznymi stają się ważnymi czynnikami przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnych. Inwestorzy potrzebują wysokiej jakości informacji na temat zrównoważonego rozwoju, aby ocenić ryzyko i możliwości związane z ich inwestycjami.
• Rosnąca liczba produktów inwestycyjnych zorientowanych na zrównoważony rozwój wywiera presję na przedsiębiorstwa, aby ujawniały więcej informacji na temat swojego profilu ESG. Inwestorzy szukają inwestycji zgodnych z ich wartościami i celami zrównoważonego rozwoju.
• Społeczeństwo obywatelskie, w tym organizacje pozarządowe, partnerzy społeczni i konsumenci, żąda od przedsiębiorstw większej odpowiedzialności za ich wpływ na ludzi i środowisko. Przejrzystość i odpowiedzialność są kluczem do budowania zaufania między przedsiębiorstwami a ich interesariuszami.

Źródła podkreślają, że obecny stan sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju jest niewystarczający, aby sprostać rosnącemu zapotrzebowaniu. Istnieje rozbieżność między informacjami, których potrzebują użytkownicy, a informacjami dostarczanymi przez przedsiębiorstwa. Prowadzi to do luki informacyjnej, która uniemożliwia inwestorom i innym zainteresowanym stronom podejmowanie świadomych decyzji.

2. Poprawa porównywalności i wiarygodności informacji na temat zrównoważonego rozwoju:

Źródła podkreślają taką potrzebę wprowadzenie wspólnych standardów raportowania informacji na temat zrównoważonego rozwoju, aby zapewnić ich porównywalność i wiarygodność.

• Brak wspólnych standardów powoduje, że firmy stosują różne ramy i standardy, co utrudnia porównanie ich wyników w zakresie ESG.
• Dobrowolny charakter istniejących wytycznych nie zapewnia wystarczającej jakości i spójności przekazywanych informacji.
• Dyrektywa wprowadza obowiązkowe standardy A niezależna weryfikacja, aby zwiększyć wiarygodność i porównywalność informacji na temat zrównoważonego rozwoju.

Poprawa porównywalności i wiarygodności informacji na temat zrównoważonego rozwoju umożliwi inwestorom i innym zainteresowanym stronom lepszą ocenę ryzyk i możliwości związanych z ESG, przyczyniając się w ten sposób do bardziej efektywnej alokacji kapitału.

3. Unikanie niespójnych przepisów krajowych i wzmacnianie rynku wewnętrznego:

Źródła na to wskazują fragmentacja rynku informacji na temat zrównoważonego rozwoju mogłoby prowadzić do zamieszania i wzrostu kosztów dla przedsiębiorstw.

• Bez zharmonizowanych przepisów na poziomie UE mogłyby się one pojawić różne przepisy krajowe do raportowania informacji na temat zrównoważonego rozwoju.
• To mogłoby postawić przedsiębiorstwa w niekorzystnej sytuacji, które działają w kilku państwach członkowskich i tworzą przeszkody dla inwestycji transgranicznych.
• Dyrektywa wprowadza wspólne standardy na poziomie UE, wzmacniając w ten sposób rynek wewnętrzny i zmniejszając obciążenia administracyjne przedsiębiorstw.

Do powstania przyczynią się zharmonizowane zasady raportowania informacji dotyczących zrównoważonego rozwoju równe warunki dla wszystkich przedsiębiorstw na rynku wewnętrznym.

4. Zapewnienie odpowiedzialności firm za ich wpływ na ludzi i środowisko:

Źródła podkreślają, że lepsze raportowanie informacji na temat zrównoważonego rozwoju wzmocni odpowiedzialność przedsiębiorstw za ich wpływ na ESG.

• Przejrzyste informacje na temat zrównoważonego rozwoju umożliwią zainteresowanym stronom dokonywanie lepszych ocen wpływ przedsiębiorstw na społeczeństwo i środowisko.
• To zwiększy presję na przedsiębiorstwa, do podjęcia działań w celu poprawy swoich wyników środowiskowych i społecznych.
• Większa przejrzystość będzie pomocna budować zaufanie pomiędzy przedsiębiorstwami i obywatelami oraz wzmacniać ich wzajemne relacje.

Odpowiedzialne zachowanie biznesu jest kluczem do osiągnięcia celów zrównoważonego rozwoju i przejścia do bardziej zrównoważonej przyszłości.

Dyrektywa wprowadza nowe standardy raportowania informacji na temat zrównoważonego rozwoju, który zostanie opracowany przez Europejską Grupę Doradczą ds. Sprawozdawczości Finansowej (EFRAG). Standardy te będą zawierać informacje na temat:

1. Czynniki środowiskowe, społeczne, dotyczące praw człowieka i zarządzania:

Czynniki te, w skrócie ESG (Environmental, Social, Governance), stanowią rdzeń koncepcji zrównoważonego rozwoju. Źródła definiują je jako „aspekty zrównoważonego rozwoju”, które obejmują:

• Czynniki środowiskowe: Wpływ firmy na środowisko, taki jak emisja gazów cieplarnianych, zużycie wody i energii, zanieczyszczenie i wpływ na różnorodność biologiczną.
• Czynniki społeczne: Wpływ firmy na ludzi, taki jak warunki pracy, poszanowanie praw człowieka, zdrowie i bezpieczeństwo pracowników, różnorodność i włączenie społeczne oraz relacje społeczne.
• Czynniki związane z prawami człowieka: Szacunek i przestrzeganie praw człowieka w całym łańcuchu wartości firmy. Obejmuje to zakaz pracy przymusowej i pracy dzieci, poszanowanie wolności zrzeszania się i rokowań zbiorowych oraz ochronę przed dyskryminacją.
• Prawidłowe czynniki: Sposób zarządzania i kontroli spółki, w tym struktura i funkcjonowanie zarządu, zarządzanie ryzykiem, etyka i przejrzystość.

Źródła podkreślają, że informacja o czynnikach ESG jest kluczem do zrozumienia wpływu firmy na społeczeństwo i środowisko.

2. Podwójna materialność:

Koncepcja podwójnej istotności jest jednym z podstawowych filarów dyrektywy w sprawie sprawozdawczości dotyczącej zrównoważonego rozwoju. Źródła wyjaśniają to jako uwzględniające dwa aspekty:

• Wpływ firmy na aspekty zrównoważonego rozwoju: Źródła definiują ten aspekt jako „wpływ działalności biznesowej na ludzi i środowisko”. Firmy muszą zidentyfikować i ujawnić informacje na temat swojego znaczącego negatywnego wpływu na aspekty środowiskowe i społeczne.
• Wpływ aspektów zrównoważonego rozwoju na firmę: Źródła podkreślają, że firmy muszą także wziąć pod uwagę wpływ czynników ESG na ich własne wyniki i pozycję. Polega na identyfikacji i ujawnieniu informacji o ryzykach i szansach, jakie dla firmy wynikają z czynników ESG.

Źródła podkreślają, że oba aspekty istotności są równie ważne i przedsiębiorstwa muszą ujawniać informacje, które są istotne z obu perspektyw.

3. Procedura due diligence:

Proces due diligence to systematyczny proces stosowany przez firmy w celu identyfikacji, zapobiegania, łagodzenia i korygowania swojego negatywnego wpływu na czynniki ESG.

Źródła podają, że procedura ta obejmuje:

• Identyfikacja i ocena ryzyk i skutków ESG w całym łańcuchu wartości firmy.
• Przyjęcie środków zapobiegawczych i łagodzących zidentyfikowane ryzyko i skutki.
• Monitorowanie i ocena efektywności podjęte środki.
• Ujawnienie informacji o procesie due diligence i jego wyniki.

Procedura due diligence ma kluczowe znaczenie dla odpowiedzialnego zachowania przedsiębiorstw i minimalizacji ich negatywnego wpływu na społeczeństwo i środowisko.

4. Ryzyka i szanse związane z aspektami zrównoważonego rozwoju:

Źródła podkreślają, że czynniki ESG stanowią nie tylko ryzyko, ale także szanse dla przedsiębiorstw.

• Ryzyko: Ryzyko ESG to czynniki, które mogą negatywnie wpłynąć na wyniki, stabilność finansową lub reputację firmy. Przykłady ryzyk ESG obejmują: fizyczne ryzyko zmiany klimatu, zmiany w ustawodawstwie i regulacjach, utratę różnorodności biologicznej i niepokoje społeczne.
• Możliwości: Możliwości ESG to czynniki, które w dłuższej perspektywie mogą pozytywnie wpłynąć na wyniki, konkurencyjność i zrównoważony rozwój firmy. Przykładowe możliwości ESG obejmują: rozwój i wprowadzanie nowych technologii, rosnące zapotrzebowanie na zrównoważone produkty i usługi oraz poprawę relacji z inwestorami i interesariuszami.

Źródła podają, że firmy muszą identyfikować i ujawniać informacje na temat znaczących zagrożeń i szans, przed którymi stoją, w zakresie ESG.

5. Wyniki polityk w zakresie zrównoważonego rozwoju:

Źródła podkreślają, że przedsiębiorstwa muszą ujawniać informacje na temat wyników swojej polityki zrównoważonego rozwoju. Obejmuje to informacje na temat:

• Cele i strategie całej firmy w zakresie zrównoważonego rozwoju.
• Konkretne cele i środki aby uwzględnić indywidualne czynniki ESG.
• Postęp w osiąganiu wyznaczonych celów.
• Wyzwania i przeszkodyz jakimi borykają się przedsiębiorstwa wdrażające swoje polityki zrównoważonego rozwoju.

Informacje na temat wyników polityk zrównoważonego rozwoju są kluczem do zrozumienia, w jaki sposób firmy radzą sobie z czynnikami ESG i wpływem swojej działalności na społeczeństwo i środowisko.

Dyrektywa stanowi ponadto:

• Obowiązek weryfikacji raportowane informacje dotyczące zrównoważonego rozwoju przez niezależnych dostawców usług atestacyjnych,
• Prawa akcjonariuszy zażądać raportu dotyczącego zrównoważonego rozwoju od akredytowanej strony trzeciej,
• Obowiązek publikacji informacje na temat zrównoważonego rozwoju w wyraźnie identyfikowalnej części sprawozdania zarządu.

Dyrektywa również to podkreśla znaczenie zaangażowania pracowników do procesu raportowania zrównoważonego rozwoju.

Celem dyrektywy jest poprawa przejrzystości i odpowiedzialności przedsiębiorstw w obszarze zrównoważonego rozwoju oraz wsparcie przejścia na bardziej zrównoważoną gospodarkę. Wiosna