Komisia usporiadala 11. septembra okrúhly stôl na vysokej úrovni o tom, ako riadiť klimatické riziká a škody. Účastníci vyzvali na odvážne kroky v oblasti odolnosti voči zmene klímy a diskutovali o štrukturálnych zmenách, použiteľných nástrojoch a financovaní do budúcnosti.

Jún až august 2024 bolo najteplejším letom v histórii, prekonalo predchádzajúci rekord z roku 2023 a Európa čelila viacerým klimatickým extrémom. Znižovanie emisií skleníkových plynov zostáva najvyššou prioritou, ale aj keď zostaneme globálne pod 1,5 °C, EÚ sa otepľuje na dvojnásobok globálneho priemeru , čím sa už dnes dostávame do fyzickej klimatickej reality okolo 3 ° C nad predindustriálne úrovne. .

Prvé európske hodnotenie klimatických rizík , ktoré zverejnila Európska environmentálna agentúra v marci 2024, ukazuje, že EÚ nie je pripravená na nadchádzajúce klimatické riziká a je potrebné urýchlene konať.

Na európskom okrúhlom stole o riadení klimatických rizík sa stretli zástupcovia na vysokej úrovni, národné a miestne orgány, občianska spoločnosť, finančníci, poisťovatelia, poľnohospodári, podniky, výskum a médiá, aby diskutovali o ďalšom postupe, ako prekonať tieto klimatické riziká a škody. (Więcej na klimat.ec.europa.eu)

Tím medzinárodných vedcov znepokojený stratou biodiverzity na celom svete v dôsledku zmeny klímy navrhol nový prístup k riadeniu zraniteľnej krajiny so zameraním na lokality, ktoré sú najmenej ovplyvnené meniacim sa počasím. Tieto miesta, známe ako útočisko pri zmene klímy, zažívajú poveternostné podmienky, ktoré sú pre ich prežitie najpriaznivejšie a môžu byť kľúčom k zníženiu vymierania druhov , tvrdia ekológovia.

V novom článku, ktorý napísali vedci z Austrálie, Kanady, Spojených štátov a Maďarska, vedci stanovili rámec na identifikáciu, ochranu a obnovu útočiska pred klimatickými zmenami.

Dokument publikovaný v Trends in Ecology & Evolution vyzýva na alternatívu k tradičným ochranárskym snahám, ktoré sa zamerali na vytváranie statických chránených oblastí. (Candy Gibson, University of South Australia, viac na fiz.org)

Koncentrácie skleníkových plynov sú na rekordných úrovniach, čo vedie k zvýšeniu teploty do budúcnosti. Rozdiel v emisiách medzi ašpiráciou a realitou zostáva vysoký. Podľa súčasných politík existuje v tomto storočí dvojtretinová pravdepodobnosť globálneho oteplenia o 3 °C, uvádza správa United in Science .

United in Science ponúka veľmi potrebný základ pre nádej. Skúma, ako pokroky v prírodných a spoločenských vedách, nových technológiách a inováciách zlepšujú naše chápanie systému Zeme a mohli by zmeniť hru pri adaptácii na zmenu klímy, znižovaní rizika katastrof a udržateľnom rozvoji.

„Teraz potrebujeme naliehavé a ambiciózne opatrenia na podporu trvalo udržateľného rozvoja, klimatických opatrení a znižovania rizika katastrof. Rozhodnutia, ktoré robíme dnes, môžu byť rozdielom medzi budúcim zrútením alebo prielomom k lepšiemu svetu,“ povedala generálna tajomníčka WMO Celeste Saulo.

„Umelá inteligencia a strojové učenie sa ukázali ako potenciálne transformačné technológie, ktoré spôsobujú revolúciu v predpovedaní počasia a môžu ho urobiť rýchlejšie, lacnejšie a dostupnejšie. Špičkové satelitné technológie a virtuálne reality, ktoré premosťujú fyzický a digitálny svet, otvárajú nové hranice, napríklad v hospodárení s pôdou a vodou,“ povedala Celeste Saulo. (Więcej na wmo.int)

Poľnohospodárstvo čelí bezprecedentným výzvam, keďže náš svet prechádza kolotočom zmien poháňaných eskalujúcimi účinkami klimatických zmien. Tento otras v oblasti životného prostredia vyniesol globálne poľnohospodárstvo do popredia, keďže jeho vplyvy sa stávajú neprehliadnuteľné.

Od meniacich sa modelov počasia až po zvyšujúci sa tlak na potravinové systémy je priemysel v hľadáčiku rýchlo sa meniacej planéty.

Ešte znepokojivejšie je, že výskum publikovaný v časopise Nauka naznačuje, že klimatické zmeny a poľnohospodárstvo sú zamknuté v nebezpečnom tanci – takom, ktorý hrozí, že sa premení na samovoľnú spätnú väzbu. (Rodielon Putolm viac na ziemia.com)

Svet je v riešení klimatickej krízy ďaleko od cesty, ale OSN v stredu vyjadrila nádej, že umelá inteligencia a ďalšie špičkové technológie pomôžu riešiť tieto obrovské výzvy. V novej správe Organizácia Spojených národov varovala, že ciele stanovené v parížskej klimatickej dohode z roku 2015, ktorých cieľom je udržať nárast globálnej teploty pod 1,5 stupňa Celzia v porovnaní s predindustriálnymi úrovňami, sa zdajú byť mimo dosahu s katastrofálnymi následkami. Multiinštitucionálna správa „United in Science“, koordinovaná Svetovou meteorologickou organizáciou OSN, zdôraznila, že koncentrácie skleníkových plynov dosiahli rekordné úrovne, čo vedie k zvýšeniu teploty do budúcnosti.

„Veda je jasná: Sme ďaleko od dosiahnutia globálnych klimatických cieľov,“ povedala novinárom v Ženeve šéfka WMO Celeste Saulo.

Ak sa súčasné politiky nezmenia, správa varovala, že teraz existuje dvojtretinová pravdepodobnosť, že globálne otepľovanie dosiahne v tomto storočí 3 °C.

Saulo povedal, že už rok 2023 bol najteplejším rokom v histórii „s obrovským náskokom“ a prvých osem mesiacov tohto roka sledovalo rovnaký trend. (Więcej na fiz.org)

Nariadenie EÚ o batériách (ďalej len „nariadenie“) nadobudlo účinnosť 17. augusta 2023, no jeho ustanovenia sa implementujú postupne. Prvý termín implementácie bol vo februári 2024 (prehľad o tom, aké aspekty legislatívy nadobudli účinnosť do tohto prvého termínu implementácie, nájdete v našom článku k téme tu ). Zatiaľ čo táto počiatočná fáza priniesla do platnosti len menšie nové ustanovenia, ďalšie kolo implementácie, ktoré sa uskutočnilo 18. augusta 2024, obsahuje zásadnejšie požiadavky pre výrobcov pôvodného zariadenia a distribútorov. S cieľom zvýšiť udržateľnosť a bezpečnosť batérií v rámci EÚ sa zaviedlo niekoľko kľúčových ustanovení, ktoré sa zameriavajú na požiadavky na zverejňovanie informácií o pôvode a zložení batérií.

Všetky nižšie uvedené ustanovenia nadobudli účinnosť od 18. augusta 2024, pokiaľ nie je uvedené inak. Zamerali sme sa na ustanovenia, ktoré budú mať priamy vplyv na automobilový priemysel. (Roddy Martin, viac na lexology.com)

Ale spôsob, akým väčšina značiek vytvára tieto nové línie oblečenia, najmä tie, ktoré vyrábajú v globálnom meradle, poškodzuje životné prostredie. Po potravinách, bývaní a doprave má európska spotreba textilu štvrtý najvyšší vplyv na životné prostredie a klímu. Najmä textilný odpad predstavuje celosvetovo obrovský problém, pretože každú sekundu ide na skládku alebo do spaľovne jeden plný kamión starého oblečenia a textílií.

Keď sa teda klimatická kríza dostáva do centra pozornosti, ako sa bude musieť zmeniť náš šatník? A aké pozitívne zmeny a vzrušujúce inovácie sa už dejú v módnom priemysle? Rozprávali sme sa s dvomi veľvyslankyňami Európskeho klimatického paktu, Agnieszkou Oleksyn-Wajdou z Poľska a Lidiou Martinovou zo Španielska, aby sme získali ich odborné poznatky. Agnieszka, riaditeľka Inštitútu trvalo udržateľného rozvoja na Univerzite Lazarského vo Varšave; a Lidia, ktorá prevádzkuje online platformu na zvýšenie povedomia o udržateľnej móde a vede za ňou, nám povedia, ako sa toto odvetvie vyvíja a ako budú podľa nich vyzerať udržateľné letné šatníky v roku 2030. (Więcej na climate-pact.europa.eu)

Európsky klimatický pakt vyzval všetkých v celej EÚ, aby predložili fotografiu a popis opatrení v oblasti klímy, ktoré podnikajú doma, vo svojich komunitách a mestách. Ak to nehľadáte, klimatické opatrenia môžu často zostať nepovšimnuté. Ako ilustruje viac ako 300 súťažných príspevkov, môže to byť také nenápadné ako zmena spôsobu kosenia trávy alebo podpora recyklácie, no môže to byť aj také neprehliadnuteľné ako organizovanie komunitného upratovacieho podujatia alebo budovanie vlastného trvalo udržateľného domu.

(Więcej na climate-pact.europa.eu)

Pán Draghi, autor správy o európskej konkurencieschopnosti, ktorú si vyžiadal predseda Európskej komisie, uviedol, že EÚ sa musí zamerať na tri kľúčové otázky: preklenutie priepasti v oblasti inovácií s USA a Čínou; vypracovanie spoločného plánu na prepojenie cieľa dekarbonizácie so zvýšenou konkurencieschopnosťou; a posilnenie bezpečnosti Európy a zníženie jej závislosti od zahraničných ekonomických mocností.

Udržanie európskeho spôsobu života bude závisieť od zlepšenia konkurencieschopnosti a zlepšenie konkurencieschopnosti si vyžaduje užšiu spoluprácu a integráciu medzi európskymi národmi, povedal Draghi. (Więcej na europarl.europa.eu)

Európska komisia zverejnila novú výzvu na predkladanie projektov na podporu výskumu a inovácií v rámci misie Klimaticky neutrálne a inteligentné mestá: Zmena mestských priestorov a zmýšľania s cieľom urýchliť prechod na klimatickú neutralitu. Misia  EÚ pre klimaticky neutrálne a inteligentné mestá (Cities Mission) podporuje 100 miest z 27 členských štátov EÚ a 12 miest z krajín pridružených alebo s potenciálom pridruženia k Horizontu Európa pri ich transformácii smerom ku klimatickej neutralite. 2030. V rámci tejto novej výzvy na predkladanie projektových žiadostí je k dispozícii celkovo 98 miliónov EUR s termínom uzávierky 11. februára 2025. Výzva pokrýva štyri témy:

Tego lata Platforma Realizacji Misji (MIP4Adapt) zakończyła swój pierwszy program wzajemnego uczenia się dla sygnatariuszy Karty Misji UE w zakresie przystosowania się do zmiany klimatu.

Po udanym pierwszym programie drugi program wzajemnego uczenia się będzie realizowany od października 2024 r. do lutego 2025 r. Rejestracja jest otwarta i kończy się 29 września, a pierwsze spotkania odbywają się w październiku.

Najważniejsze informacje z pierwszego programu wzajemnego uczenia się

W programie wzięło udział 15 sygnatariuszy Karty, aby uczyć się od ekspertów, dzielić się wiedzą i najlepszymi praktykami oraz dzielić się wyzwaniami i pytaniami ze swoimi kolegami, aby usprawnić swoją pracę adaptacyjną.

Kluczowym elementem programu było zaangażowanie sygnatariuszy Karty w program od początku. Każda grupa wybrała konkretne tematy i obszary zainteresowania, aby zmaksymalizować korzyści płynące z programu dla sygnatariuszy Karty i dostosować treść do ich konkretnych potrzeb.

Utworzono trzy grupy wzajemnego uczenia się:

• Rozwiązania oparte na przyrodzie skupiające się na inicjatywach adaptacyjnych w zakresie gospodarki wodnej oraz środowisk miejskich i rolniczych.
• Wybór i wdrożenie środków adaptacyjnych powiązano z regionalnym narzędziem wsparcia adaptacji (RAST) i pomogono uczestnikom w wyborze, ustaleniu priorytetów i finansowaniu rozwiązań adaptacyjnych.
• Zaangażowanie obywateli i zainteresowanych stron skupiało się na organizowaniu zgromadzeń obywatelskich w sprawie zmiany klimatu, aby zaangażować zainteresowane strony w ich wysiłki adaptacyjne.

Podczas wszystkich 10 spotkań eksperci ds. adaptacji z MIP4Adapt i innych projektów misyjnych zapewniali wiedzę specjalistyczną na każdy z tematów, przedstawiając różne przewodniki, narzędzia, finansowanie i ogólne metody wsparcia, z których mogą skorzystać sygnatariusze Karty. Po tych prezentacjach ekspertów nastąpiły szczegółowe dyskusje wśród sygnatariuszy Karty, podczas których podzielili się oni z szerszą grupą swoimi najlepszymi praktykami, sukcesami, wyzwaniami i pytaniami.

Sygnatariusze Karty pracowali także nad ćwiczeniami na żywo w swoich grupach, aby pokazać, jak narzędzia wprowadzone przez ekspertów sprawdzą się w praktyce. Te praktyczne przykłady pozwoliły uczestnikom przekonać się, w jaki sposób mogliby wdrożyć te narzędzia w swoich własnych inicjatywach adaptacyjnych. (Co2AI)

Z nowego badania wynika, że do końca stulecia jeziora na całym świecie staną w obliczu bezprecedensowego ocieplenia w wyniku zmian klimatycznych wywołanych działalnością człowieka. Jeziora tropikalne jako pierwsze doświadczą tych nieanalogicznych warunków, wpływających zarówno na warstwy powierzchniowe, jak i podziemne, stwarzając poważne zagrożenie dla różnorodności biologicznej i ekosystemów.

Jeziora, znane ze swojej bogatej różnorodności biologicznej i podstawowych funkcji ekologicznych, borykają się z niepokojącym trendem: szybko rosnącymi temperaturami. Niedawne badanie w Nauka o przyrodzie , prowadzone przez globalny zespół limnologów i twórców modeli klimatu, ostrzega, że jeśli ocieplenie wywołane działalnością człowieka będzie się utrzymywać w obecnym tempie, jeziora na całym świecie mogą w końcu doświadczyć powszechnego i bezprecedensowego ocieplenia zarówno na poziomie powierzchniowym, jak i podpowierzchniowym. w tym stuleciu, znacznie przekraczając wszystko, co zaobserwowano wcześniej. (Więcej na scitechdaily.com)

Spotkania dotyczące wpływu zrównoważonego rozwoju (SDIM) Światowego Forum Ekonomicznego odbywają się w Nowym Jorku w dniach 23–27 września. Zbiegają się one z debatą ogólną 79. Zgromadzenia Ogólnego ONZ (ZO ONZ) i Tygodniem Klimatycznym w Nowym Jorku. Zmiany klimatyczne, przyroda i transformacja energetyczna będą głównymi tematami SDIM w krytycznym roku, kiedy wybory, spory geopolityczne i wyzwania gospodarcze mogą spowolnić dynamikę klimatu. Oto, co musisz wiedzieć.

Najważniejsze programy o klimacie i energii, które warto obejrzeć:

• Innowacje w zakresie dekarbonizacji: transformacja przemysłowa – Poniedziałek, 23 września, 11:15 EDT
• Wdrażanie obietnic COP w praktyce – Poniedziałek, 23 września, 17:00 EDT
• Rozwiązanie problemu zanieczyszczeń: krok zero? – Wtorek, 24 września, 09:45 EDT
• Nie jest łatwo handlować ekologicznie – Środa, 25 września, 16:00 EDT
• Wycena aktywów przyrodniczych – Czwartek, 26 września, 10:30 EDT

(Więcej na ten temat weforum.org)

Wykorzystanie satelitów do obserwacji systemów Ziemi generuje ogromne ilości złożonych danych, które należy uporządkować i przeanalizować, aby ulepszyć inteligencję klimatyczną. Jednak ostatnie postępy w przetwarzaniu danych i prognozowaniu w niespotykanym dotąd tempie przekształcają surowe dane z obserwacji Ziemi w przydatne spostrzeżenia. W połączeniu z danymi satelitarnymi 10 nowych trendów technologicznych zwiększa dostępność wiedzy o klimacie i pomaga przeciwdziałać zmianom klimatycznym. (Minoo Rathnasabapatia, Nikolaj Chlystov, więcej na weforum.org)

Wpływ zmiany klimatu na sektor turystyczny wymaga natychmiastowych działań, które nie tylko pomogą złagodzić te skutki, ale także otworzą drzwi do nowych możliwości (więcej…)

W dniu 28 sierpnia 2024 r. Sekretarz Generalny ONZ opublikował raport badający powiązania między stratami i szkodami spowodowanymi zmianą klimatu a prawami człowieka oraz rolę, jaką społeczeństwa mogą odegrać w łagodzeniu negatywnych skutków zmiany klimatu dla ludzi i planety. Raport dostarcza jaśniejszych informacji na temat powiązań pomiędzy wpływem zmian klimatycznych na prawa człowieka, w oparciu o wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (zwany dalej „ ETPC ”), w którym stwierdzono, że Szwajcaria naruszyła swoje zobowiązania w zakresie praw człowieka, nie podejmując wystarczających kroków w celu łagodzenia skutków zmiany klimatu.

Podobnie jak w wyroku ETPC, raport koncentruje się przede wszystkim na krokach, które państwa powinny rozważyć, aby zaradzić stratom i szkodom powodowanym przez zmianę klimatu. Środki te mogą mieć wpływ na przedsiębiorstwa, na przykład regulując udział sektora prywatnego w reagowaniu na straty i szkody. Podkreśla znaczenie współpracy zespołów przedsiębiorstw ds. klimatu i praw człowieka w celu przeprowadzenia zintegrowanych ocen dotyczących klimatu i praw człowieka, które mogą wesprzeć ich podejście do sprawiedliwej transformacji.

(Mizan Rahman, Moira Thompson Oliver, George Murray, więcej na stronie: lexology.com)

Z badania wynika, że rozwój infrastruktury ładowania elektrycznych ciężarówek będzie kosztować prawie 35 miliardów euro. W opublikowanym w poniedziałek badaniu eksperci firmy doradczej PwC napisali, że inwestycje publiczne w Europie do 2035 roku wyniosą 6,1 miliarda euro, a ich celem będzie utworzenie 720 stacji ładowania i zapewnienie w ten sposób infrastruktury ogólnokrajowej. Kolejne 28,6 miliarda euro przeznaczy sektor logistyczny na budowę około 28 500 punktów ładowania w bazach. Jeśli chodzi o ładowanie, dotychczas skupiano się na publicznych parkach szybkiego ładowania, które są potrzebne do pokrycia dużego obszaru, ale których wykorzystanie pojemności ulega znacznym wahaniom, powiedział ekspert PwC Philipp Rose. „Dlatego branża logistyczna powinna w przyszłości przejąć inicjatywę i inwestować więcej w stacje ładowania w magazynach”. Łatwiej jest tam zaplanować wykorzystanie mocy produkcyjnych, co pomaga utrzymać koszty pod kontrolą. (Więcej na marketscreener.com)

Kiedy intensywny deszcz zamienia się w katastrofę? Kiedy powódź stanie się tak zwaną „powodzią stulecia”? Nasi bliscy sąsiedzi w Polsce i Czechach stoją obecnie w obliczu nowej „powodzi stulecia”, a stan wyjątkowy ogłoszono także w Dolnej Austrii. We wschodnich Niemczech również odnotowali podnoszący się poziom wody, choć sytuacja nie jest aż tak dramatyczna.

Jak zatem określić skalę katastrofy? Czy chodzi o ilość opadów, liczbę ofiar śmiertelnych, czy o rozmiar szkód materialnych? Trzy lata temu, kiedy powodzie nawiedziły połowę Europy, liczba ofiar śmiertelnych wzrosła do ponad 220 osób, z czego co najmniej 188 w Niemczech.

Deszcz dotyka obecnie Austrię, Czechy, Polskę, Słowację i Rumunię – pięć państw członkowskich UE doświadcza kolejnej poważnej „powodzi stulecia”. Jak dotąd w wyniku tej sytuacji zginęło 17 osób, a kilka osób nadal uważa się za zaginione. Trudno określić jednoznaczne przyczyny. Ale jak doszło do tej katastrofy?

Na wystąpienie powodzi może mieć wpływ wiele czynników. Zmiany warunków klimatycznych objawiają się ekstremalnymi wahaniami pogody, a ulewne deszcze stają się coraz częstsze i intensywniejsze. Ważne jest również uwzględnienie stanu lokalnej infrastruktury i gotowości krajów do radzenia sobie z tak ekstremalnymi sytuacjami. Urbanizacja bez odpowiedniego systemu kanalizacyjnego może pogorszyć sytuację, gdy woda nie będzie miała gdzie odpłynąć, co doprowadzi do szybkiego gromadzenia się i rozprzestrzeniania się po okolicy.

Powodzie te uwydatniają również potrzebę współpracy międzynarodowej w zakresie działań klimatycznych, zapobiegania katastrofom i reagowania na nie. Trwająca dyskusja na temat łagodzenia skutków zmian klimatycznych i zwiększania odporności społeczeństwa na te wyzwania jest jak najbardziej na czasie. (Co2AI)

16 września przypada Światowy Dzień Ozonu z okazji Protokołu montrealskiego w sprawie wycofywania substancji zubożających warstwę ozonową (ODS) szkodliwych dla środowiska. Zużycie substancji zubożających warstwę ozonową objętych Protokołem montrealskim spadło o około 99 % w UE i na całym świecie w latach 1986–2023. Pozostały 1 % ma zastosowanie w procesach przemysłowych, walce z pożarami, zastosowaniach laboratoryjnych i analitycznych, w przypadku których rozwiązania alternatywne nie są jeszcze powszechnie dostępne. (Więcej na ten temat eea.europa.eu)

Dążenie Europy do konkurencyjności i bezpieczeństwa nie powinno zastępować długoterminowej wizji, która przynosi korzyści obywatelom i dobrobytowi. W opublikowanym w czerwcu „strategicznym programie” Rady Europejskiej stwierdzono, że mandat UE na następne pięć lat będzie skupiał się na konkurencyjności i bezpieczeństwie. Wizja ta jest zrozumiała, jeżeli jej celem jest przekonanie obywateli Europy i podmiotów gospodarczych, że UE może zapewnić ochronę i siłę w czasach zawirowań geopolitycznych i gospodarczych.

Dążenie do konkurencyjności i bezpieczeństwa nie powinno jednak zastępować projektu politycznego i długoterminowej wizji Europy, która zapewnia obywateli i dobrobyt, a cele w zakresie zrównoważonego rozwoju społecznego i środowiskowego powinny powrócić do debaty politycznej.

Wydaje się, że przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen odniosła się do tej potrzeby w swoich wytycznych politycznych przedstawionych Parlamentowi Europejskiemu w lipcu. Chociaż dała jasno do zrozumienia, że konkurencyjność będzie kluczowym priorytetem Porozumienia w sprawie czystego przemysłu – który zastąpi Europejski Zielony Ład – stwierdziła, że Komisja „znacznie zwiększy swoje finansowanie sprawiedliwej transformacji w następnym budżecie długoterminowym”. (Więcej na ten temat zrównoważoneviews.com)