Zero netto oznacza stan, w którym globalna emisja gazów cieplarnianych netto spowodowana działalnością człowieka (w tym dwutlenku węgla i metanu) jest zredukowana do poziomu bliskiego zeru, podczas gdy emisje resztkowe są usuwane z atmosfery metodami trwałymi. Osiągnięcie zerowej emisji netto będzie niezwykle trudne, ponieważ wymaga wyeliminowania wszystkich emisji resztkowych, zwłaszcza z branż trudnych do ograniczenia, takich jak rolnictwo, hutnictwo, cementowanie i produkcja chemiczna. Metody usuwania dwutlenku węgla muszą być niezawodne i zrównoważone, aby zapewnić, że węgiel nie powróci do atmosfery na przykład w wyniku wylesiania lub niewłaściwego składowania wychwyconego węgla.
Koncepcja zerowej emisji netto stała się znana dzięki Porozumieniu paryskiemu zawartemu podczas Konferencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu (COP21) w 2015 r., którego celem jest znaczące ograniczenie wpływu emisji gazów cieplarnianych. Celem jest osiągnięcie globalnego zerowego bilansu emisji gazów cieplarnianych w drugiej połowie tego stulecia.
Dlaczego zero netto ma znaczenie?
Aby uniknąć najgorszych konsekwencji zmian klimatycznych, konieczne jest ograniczenie globalnego ocieplenia do 1,5°C (2,7°F) powyżej poziomu sprzed epoki przemysłowej. Obecnie Ziemia jest już o 1,1°C (2°F) cieplejsza niż pod koniec XVIII wieku, a globalne emisje nadal rosną, co może doprowadzić do wzrostu temperatury o 2,7°C (4,7°F) pod koniec XVIII w. tego stulecia.
Międzynarodowy konsensus naukowy mówi, że aby utrzymać ocieplenie poniżej 1,5°C, konieczne jest ograniczenie krótkoterminowej emisji gazów cieplarnianych o 45-50 % do 2030 r. i co najmniej 90 % do 2050 r. Bez osiągnięcia zerowego bilansu emisji gazów cieplarnianych, temperatura planet stale rośnie, co ma coraz poważniejsze konsekwencje.
Cele zerowego bilansu emisji
Różne organizacje rządowe i pozarządowe zainicjowały dobrowolne programy i platformy, aby pomóc organizacjom w publicznej weryfikacji ich ambicji i zmierzeniu wyników w stosunku do celów. Programy te obejmują:
Wyścig do zera
– Globalna kampania ONZ zbierająca zobowiązania do osiągnięcia zerowego bilansu emisji gazów cieplarnianych najpóźniej do 2050 roku.
– Obejmuje tysiące firm, instytucji finansowych, miast, stanów i regionów, które zobowiązują się do corocznego raportowania postępów.
Cele na poziomie budynku
– Global Green Building Council (GBC) definiuje budynki o zerowej emisji dwutlenku węgla jako energooszczędne i w pełni zasilane energią odnawialną.
– Program Advancing Net Zero (ANZ) został już przyjęty przez 34 rady ds. budownictwa ekologicznego, a ponad 170 organizacji zobowiązało się do wprowadzenia budynków o zerowej emisji netto.
Inicjatywa docelowa oparta na nauce (SBTi)
– Platforma SBTi pomaga organizacjom wyznaczać i weryfikować cele w zakresie redukcji emisji gazów cieplarnianych zgodnie ze standardami klimatycznymi.
– W 2021 roku wprowadziła Standard Zero Balance, który jest uważany za pierwsze na świecie ramy wyznaczania korporacyjnych celów zerowego salda.
Wyzwania i możliwości
Osiągnięcie zerowej emisji netto wiąże się z wieloma wyzwaniami, w tym weryfikacją technik usuwania dwutlenku węgla i zapobieganiem reklamom wprowadzającym w błąd środowiskowy (greenwashingowi). Obliczanie emisji gazów cieplarnianych to trudny proces, w którym wykorzystuje się standardowe metody w celu stworzenia dokładnej inwentaryzacji.
Pomimo wyzwań ruch na rzecz zera netto zapewnił działania klimatyczne, które wcześniej nie istniały, promując politykę klimatyczną, analizę porównawczą i przejrzystość emisji. Inwestorzy i organizacje publicznie zobowiązują się do realizacji tych celów, przyczyniając się do globalnych wysiłków na rzecz łagodzenia zmiany klimatu.