Czy mniej przejmujemy się klęską żywiołową, gdy ma ona miejsce daleko od domu? Czy ten dystans psychologiczny dotyczy także kryzysu klimatycznego? Niedawna metaanaliza przeprowadzona przez zespół badaczy z Holandii sugeruje, że może tak nie być. Badania wykazały nawet, że wręcz przeciwnie, zdarzenia klimatyczne mające miejsce w odległych miejscach niekoniecznie prowadzą do mniejszego zaangażowania obywateli w kwestie klimatyczne. Czy wojna lub klęska żywiołowa są mniej dotknięte psychicznie, jeśli mają one miejsce daleko od kraju, w którym żyjemy? Dobrze znana psychologom teoria ta odwołuje się do koncepcji dystansu psychologicznego. Przez lata badania opisywały zdolność ludzkiego mózgu do odkładania wydarzeń na dalszy plan, często w celu ochrony przed emocjami, takimi jak stres czy niepokój. Czy ta koncepcja ma zastosowanie także do kryzysu klimatycznego? Aby się tego dowiedzieć, dr Anne M. van Valkengoed, badaczka z Uniwersytetu w Groningen (Holandia), zbadała dużą liczbę sondaży opinii publicznej. Wyniki jej pracy zostały opublikowane w czasopiśmie One Earth. Spośród przeanalizowanych badań dwa przeprowadzone w latach 2019 i 2021 objęły ponad 100 000 respondentów w 121 krajach i terytoriach. Według tych badań 41 procent respondentów uważa, że zmiany klimatyczne stanowią bardzo poważne zagrożenie dla ich kraju. „Nawet w krajach, o których uważa się, że jest wielu sceptyków klimatycznych, większość ludzi postrzega zmiany klimatyczne jako ryzyko dla swojego kraju” – czytamy w badaniu, cytując przykład Stanów Zjednoczonych, gdzie ponad 60 procent respondentów uważa, że zmiany klimatyczne wyrządzą szkody populacji amerykańskiej. Sprzeczne ustalenia: Niektóre badania uwzględnione w tej analizie sugerują, że im bardziej ludzie postrzegają zmianę klimatu przez pryzmat dystansu psychologicznego, tym mniejsze jest prawdopodobieństwo, że zaangażują się w zachowania przyjazne dla klimatu lub wesprą politykę dotyczącą zmian klimatycznych. Nie dotyczy to jednak wszystkich, wręcz przeciwnie, inne badania nie znajdują żadnego istotnego związku między postrzeganiem dystansu psychologicznego a wpływem klimatu. Niektóre badania wykazały nawet, że postrzeganie zmian klimatycznych jako wpływających na odległe miasta i społeczności w rzeczywistości zachęca ludzi do podejmowania dalszych działań. Co więcej, 25 z 30 badań nie wykazało, że eksperymentalne zmniejszenie dystansu psychologicznego zwiększyło zaangażowanie środowiskowe uczestników. „Zmniejszanie dystansu psychologicznego uważa się za skuteczną strategię zwiększania działań klimatycznych. Niemniej jednak pomysł dystansu psychologicznego jako bariery w działaniach klimatycznych również był krytykowany. Obecnie nie jest jasne, w jakim stopniu dystans psychologiczny utrudnia działania klimatyczne” – stwierdzono w badaniu. (AM MYT, MalayMail)